Паўлаўскі каравай. Традыцыя жыве


Беларусь багата цудоўнымі  абрадамі, і, на шчасце, не ўсе нашыя старадаўнія традыцыі канулі ў Лету ці намінальна прапісаліся на старонках кніг і падручнікаў. Напрыклад, традыцыя выпечкі Паўлаўскіх караваяў – вельмі ўтульная, цёплая і папросту можа стаць вялікай прывабнасцю не толькі для беларусаў, але і для турыстаў. Уявіце сабе такі аўтэнтычны і эксклюзіўны майстар клас, дзе вы не толькі цеста мясіць будзеце (ляпіць, абпальваць, «шышкі» круціць і шмат іншага цікавага), але і спяваць, выконваць тутэйшыя звычаі, слухаць жарты і прымаўкі. Мясцовыя кажуць, што «Спячы каравай – як нарадзіць дзіця». А каму гэтая прымаўка падаецца вельмі катэгарычнай, то каравайніцы ўдакладняюць: каравай выпякаюць некалькі дзён. Каля пяці чалавек. Вось такі – Паўлаўскі каравай – нематэрыяльная спадчына Слонімскага раёна.

Мясцовую ініцыятыву рэалізавалі ў рамках праекта «Садзейнічанне развіццю на мясцовым узроўні ў Рэспубліцы Беларусь», які фінансуецца ЕС і рэалізуецца Праграмай рзвіцця ААН (ПРААН). На атрыманы грант у вёсцы Паўлава ў філіяле «Навасёлкаўскі цэнтр культуры» ўсталявалі адмысловую печ, закупілі неабходныя прылады, а таксама прыгожыя беларускія строі для ўдзельніц аматарскага аб’яднання «Чараўніцы-каравайніцы». 


А далей  усё ў руках жаночых, каравайніцы ладзяць утульныя вячоркі, падчас якіх і ажывае традыцыя выпечкі Паўлаўскіх караваяў. Вядома, што сакрэты гэтай справы перадаваліся ад маці да дачкі, але не ўсе дзяўчаты ведалі тонкасці абраду. Носьбіткай традыцыі была Галіна Чараховіч, якая ў пасляваенны час і навучыла ўсіх жадаючых пячы сапраўдны Паўлаўскі каравай.

 


А гэты хлеб – не просты бохан. Па-першае, толькі гэты каравай упрыгожвае вялікая галіна пладовага дрэва з 5 адросткамі. Яе абвіваюць узорыстымі палоскамі цеста. Па-другое, упрыгажэнні для каравая (іх тут называюць «шышкі») вырабляюцца ўручную, кожная з іх – гэта сімвал, які дапамагае «чытаць» каравай: на якую тэму выпечка, да якога свята, якія добрыя пажаданні перадаюць каравайніцы. Па-трэцяе, тэхналогія прыгатавання «шышак» больш нагадвае абпал керамікі, чым звычайную работу з цестам. Усе гэтыя прыгожыя пацеркі, птушкі, кветкі, калоссе запякаюцца асобна над полымем печы пры высокіх тэмпературах, і толькі праз пэўны час  выкладваюць «шышкі» на каравай. 


Абавязковыя складальнікі цеста для каравая – гэта мука, малако, цукар, масла, яйкі, дрожджы, алей… Магчыма, ёсць яшчэ нейкі сакрэт, але, як кажуць «Чараўніцы-каравайніцы», на тое ён і сакрэт! 

Калі да гэтага абзаца здавалася, што як-ніяк, але паспрабаваць шчасця ў дамашняй версіі прыгатавання каравая можа кожны, то гэта ілюзія парушыцца наступным сказам. Каб Паўлаўскі каравай атрымаўся, трэба не толькі ладна замясіць цеста, умела скарыстацца хлебапечкай і пасля ўпрыгожыць румяны бохан. Кожны этап прыгатавання мае свае асаблівасці і рытуальныя дзеянні, якія робяць гэтую прыемную справу відовішчнай і, нават, крыху чароўнай.


Усе збіраюцца ў старэйшай каравайніцы, якая адказвае і за вельмі важны момант – патрэбную тэмпературу печы. Дарэчы, працэс прапальвання печы займае першы дзень. Атрымаўшы Божае благаслаўленне, каравайніцы пачынаюць замес “па сонцы”, а цеста месяць асобым спосабам. Напрыклад, калі пякуць вясельны каравай, нельга цеста мясіць кулаком, каб маладыя жылі дружна. Трэба адзначыць, што і каравайніцы павінны быць у добрым гуморы, каб толькі пазітыўная аўра ўплывала на выпечку. Ці дух?  Вось чаму гэты кулінарны майстар клас можа прэтэндаваць таксама і на «гадзінку» псіхалагічнай разгрузкі. Яшчэ «Чараўніцы-каравайніцы» спяваюць і вымаўляюць замовы, каб цеста атрымалася. Наступны этап – рост цеста каравая. І вось у чым сакрэт:

Падыходзь, падыходзь, наш каравай,

З дубовай  дзежкі дно выбівай, 

Калі будзеш выбіваці,

То будзем цябе гібаці.


І пакуль цеста для каравая расце, умелыя рукі вырабляюць упрыгажэнні, замешаныя на асобным цесце. Тым часам каравай у форме павялічваецца ў памерах і «пыхкае»:

Іча, каравай, іча,

Каравайніцу кліча.


А калі надыходзіць час адпраўляць каравай у печ, гучыць наступная замова (падчас абраду каравайніцы неаднойчы  звяртаюцца да Бога):

Саступі, Божа, з неба,

Як ты нам цяпер трэба,

Памагаў замясіці,

Памажы ж і ўсадзіці.


Каравай пячэцца прыкладна 2 гадзіны, астывае пад такую замову: «Дайце сыру, масла, каб яго цела згасла». І толькі на трэці дзень каравай упрыгожваюць, таксама з выкананнем мясцовых звычаяў і павер’яў. У залежнасці ад віду каравая крыху мяняюцца песні, прымаўкі, рытуальныя дзеянні. Але нязменнымі застаюцца: рэцэпт, добры настрой, файны вынік і адчуванне, што нашыя карані моцныя. Бо адрадзіць такі прыгожы і душэўны абрад, перадаць яго дух і сакральнасць – дарагога варта.


У той жа час не хочацца, каб гэта традыцыя здавалася «застылай у мінулым». Наадварот, гэта выдатная нагода не толькі падзяліцца ўдалым рэцэптам, правесці кулінарны майстар клас з далейшым чаяваннем, але і крыху даведацца пра мясцовыя традыцыі, успомніць сваю гісторыю, ці, можа, стаць яе часткай? Зрабіць гэта лёгка: у жніўні ладзіцца фестываль «Паўлаўскі каравай». Значыць, «будзе хлеб – будзе і песня». 

Тэкст Вераніка Барысёнак

Фота Альфрэд Мікус

 

 
 
интернет вещание
Сейчас в программе:
14.00 Беларусь сегодня (Исп.) (п.)

Далее в программе:
14.20 Беларусь сегодня (Франц.) (п.)


Расписание Интернет-вещания
Расписание спутникового вещания (рекомендации по приёму здесь)
Расписание FM-вещания

 
ОТЗЫВЫ И ВОПРОСЫ


Dear
English Service
Radio Belarus,

Greetings to all staff and listeners of English Service of Radio Belarus.
We listen your webcast program. Your program quality is very nice. Your website is colorful & documented.
We liked your programs, News, and Current Affairs Program. We are interested about Culture, life style of Belarusian people, historical places, Tourist attraction and destination of Belarus.
Please send some program schedule (A19), Calendar , sticker, view card, Promotional items of Radio Belarus for our club members and students.
21st June was fifth International Yoga Day observed across the world. The theme for Yoga Day 2019 was "Yoga for Climate Action”. On this day, which is dedicated to inner and outer well-being of human body, people across the world practice yoga in groups. The International Day of Yoga aims to raise awareness worldwide of the many benefits of practicing yoga, a physical, mental and spiritual practice.
We send you some photos related the program which was held in our area on the occasion of International Yoga Day. Our club members are also practice some Yoga.
We are waiting for your reply.

With best wishes,
SHIVENDU PAUL
PRESIDENT
METALI LISTENERS' CLUB
INDIA

Answer:

Dear Shivendu Paul and Metali Listeners' Club,

dthank you for your comment! We'll send you some of our souvenirs ASAP.
Stay tuned and 73,
RBI


Hallo Radio Belarus,

ja der Dieter Leupold ist jetzt auch hier im Gästebuch vertreten... Super, bald sind wir alle zusammen hier im "Belarus Hörerclub", Dieter könnte 1.Vorsitzender werden und Jana und Elena Ehrernmitglieder, Helmut Matt Schriftführer, Alfred Albrecht Beisitzer und ich mache Hausmeister:-) Lutz Winkler wie fit bist Du bereits wieder, für Dich finden wir auch eine nette Aufgabe:-) Beste Grüße und ein schönes Wochenende.

Dietmar

Answer:

Lieber Dietmar,

das stimmt, für alle finden wir im Hörerklub eine Aufgabe!:)
Liebe Grüße und einen guten Start in die Woche!


Здравствуйте. Говоря о красоте природы Беларуси, о менталитете её жителей неотъемлемой чертой которого является гостеприимство хочется назвать Беларусь таким синонимом как Добрарусь.
Сосновский Кирилл.

Ответ:

Спасибо за отзыв!


Hallo Jana und Jelena,
Höre gerade den tollen Song 10:45 min ( Hörerbriefkasten) Was ist das für ein traditionelles Instrument im Soloteil, klingt etwas wie ein Dudelsack, aber der ist ja in Schottland:-)
LG
Dietmar Wolf

Ответ:

Lieber Dietmar,
das ist wirklich ein Dudelsack :) In Belarus wird es aber Dudá genannt. Eigentlich ist Duda ein belarussisches traditionelles Musikinstrument. Übrigens gibt es viele Arten und Formen von Dudelsack in verschiedenen Kulturen und Ländern von Südamerica bis Indien.
PS: das Lied ist Каляда На Балоце von Тутэйшая Шляхта. ;)
Beste Grüße


Dear sir
How are you. I am rasheed from Pakistan. I am listners of radio Belarus. All programe is informative & intersting. I am intersting in history & culture. Thanks. Please send me some datiles about radio.
Muhammad RASHEED KHAN
PAKISTAN

Ответ:

Dear Muhammad Rasheed Khan, thank you very much for listening to RBI! We'll send you a parcel via regular mail as soon as possible.
Stay tuned and 73!
RBI


Добрый день! Прошу уточнить, что за песня играла в субботу 29.09.2018 в период с 14.00 до 16.00 со словами "Маша Маруся...в Беларуси". Буду очень признательна за ответ.
Елена

Ответ:

Добрый день, Елена!
Интересующая вас музыкальная композиция - песня "Маня-Маруся", которую исполняет ансамбль "Сябры" (вокал: Валерий Рязанов)!
Спасибо, что Вы с нами!


(перевод с английского)
Привет, Радио "Беларусь"!
Я постоянный слушатель ваших программ. Пишу вам впервые. Мне очень нравится слушать все ваши программы: новости, спорт, музыка и другие. Также мне очень нарвится ваша национальная культура. Примите мои поздравления по поводу проведения II Европейских игр в Минске в 2019 году. Мы тоже очень любим спорт. Ребята в нашем посёлке очень хорошо играют в футбол. Буду признателен, если пришлёте мне расписание программ и открытки для ребят.
Спасибо.
Хан Рахат Кумар
Западная Бенгалия
Индия

Ответ:

Здравствуйте, Хан Рахат Кумар,
очень рады получить Ваше сообщение! Мы отправим Вам письмо с расписанием и сувенирами в ближайшее время. Также Вы можете принять участие в нашем конкурсе спортивных селфи, посвященному предстоящим II Европейским играм. Более подробно на нашем сайте: www.radiobelarus.by/en/content/games_eng


Здравствуйте! Замучила ностальгия по белорусскому радио, а вот на планшете никак вас не послушать. Да и в гугл-плэе нет приложения для прослушивания вашего канала. Очень жаль. Наталья.
Ответ:

Здравствуйте, Наталья! Поддержка ОС Андроид и наше приложение в Google Play в разработке, так что не отчаивайтесь) А пока вы можете послушать нас скачав программные блоки с нашего сайта. Пишите нам ещё!


Спасибо большое, радио "Беларусь", за столь важное дело: рассказ о нашей стране за рубежом. Хотелось бы услышать интервью с успешными уроженцами нашей страны: спортсменами, звездами эстрады, представителями научной и образовательной сферы и т.д. А также предлагаю добавить больше опросов о нашей стране. Возможно, зарубежным слушателям было бы интересно услышать рубрику "История в цифрах", где освещались бы основные исторические события,связанные с нашей страной. В целях знакомства с нашей культурой можно рассказывать о классиках, а также цитировать стихи, многие из которых есть в переводах. Успехов Вам и творческого вдохновения! Татьяна М.
Ответ:
Татьяна, спасибо за отзыв и интерес к нашему радио! Мы обязательно учтем ваши пожелания. Многое из того, что вы предложили, мы уже освещаем. В передачах радио "Беларусь" можно услышать интервью с нашими соотечественниками, а также узнать интересные факты из истории и современности Беларуси. Следите за нашим эфиром.


Здравствуйте.

Вы не рассматривали вариант вещания на СВ? Сегодня парк радиоприемников очень широк, в любом доме каждой деревни найдется старое радио. К сожалению, в данном диапазоне в Беларуси вещание уже несколько лет, как прекращено. При этом новостных радиостанций во многих регионах просто нет. Приходится слушать те же ВестиFM на частоте 1423 кГц из Приднестровья. Вот было бы здорово в Беларуси слушать свои новости, политический анализ, различного рода обзоры. Аудитория может состоять из жителей населенных пунктов, где нет нормального приема FM, автомобилистов, проезжающих по дорогам страны, любителей приема АМ.Виктор.
Ответ:
Здравствуйте, Виктор!

К сожалению, реалии таковы, что многие радиостанции отказываются от вещания на коротких и средних волнах. Радио "Беларусь" не исключение, несколько лет назад и мы перестали вещать на КВ и СВ. Сейчас мы делаем акцент на вещание через спутник (информация по приему есть на нашем сайте) и через Интернет. В некоторых регионах Беларуси (Брест, Гродно, Мядель и др.) наш сигнал можно поймать в ФМ-диапазоне. Надеемся, эта информация вам пригодится.


Здравствуйте, уважаемые друзья из Республики Беларусь.
Сегодня принял вашу передачу на немецком языке на частоте 11730. К сожалению сигнал здесь в России в Кировской области достаточно слабый. Но обычно я вас слушаю через интернет на вашем сайте. Передачи считаю довольно интересными. Особенно нравятся ваши песни на белорусском языке.

Рапорт о приёме я вам посылаю по обычной почте на листе бумаге. Думаю и вам приятнее такие рапорты получать, чем по e-mail.

Ответ:

Уважаемый Дмитрий!
Спасибо, что написали в гостевую книгу! Немецкая редакция рада, что наши передачи слушают теперь не только в немецкоязычных странах. С нетерпением ждем Вашего письма!

Немецкая служба Радио "Беларусь".


Здравствуйте.

Прослушал Вашу радиопередачу на КВ - 7 255 кГц и выслав Вам рапорт о приёме, смогу ли я получить от Вас карточку подтверждения о приёме.
Давненько я от Вас ранее получил карточку о приёме на КВ и ДВ.

Ответ:

Здравствуйте, Владимир. Да, конечно, присылайте рапорт о приёме. Мы с радостью ответим на ваше письмо и вышлем вам QSL карточку.



Частоты вещания
 


FM-передатчики и частоты:

Ракитница - 106.2 МГц
Гродно - 95.7 МГц
Свислочь - 104.4 МГц
Геранены - 99.9 МГц
Браслав - 106.6 МГц
Мядель - 102.0 МГц


Спутниковое вещание:

технические параметры смотрите здесь

 

Радиопередачи
 

22.01 Общество: люди, события, факты
22.01 Кругозор
Скачать: