Фота: belta.by
Беларуская вакцына ад COVID-19 будзе пераносіцца даволі лёгка, заявіў карэспандэнту БЕЛТА дырэктар РНПЦ эпідэміялогіі і мікрабіялогіі Уладзімір Гарбуноў.
"У цэлым інактываваныя вакцыны пераносяцца нядрэнна. Горш арганізмам пераносяцца жывыя, або атэнуіраваныя, вакцыны, якія вырабляюць на аснове аслабленых штамаў мікраарганізма. У нашым выпадку пабочныя эфекты таксама не выключаны, могуць быць алергічныя рэакцыі, нейкія неспецыфічныя сімптомы: стамляльнасць, слабасць і інш. У некаторых людзей нават на звычайныя харчовыя прадукты можа быць індывідуальная непераноснасць. Аднак пераважнай колькасці людзей інактываваныя вакцыны падыходзяць без праблем", - расказаў Уладзімір Гарбуноў.
Паводле яго слоў, перавага інактываванай натуральнавірыённай вакцыны (менавіта гэтага тыпу будзе распрацоўваемая беларуская вакцына ад COVID-19) у тым, што яна мае ў саставе амаль увесь спектр антыгенаў віруса. "Мы і многія іншыя даследчыкі палічылі, што інактывацыя хімічным спосабам найбольш надзейная, простая і эфектыўная. Акрамя таго, у вакцыну дабаўляецца стандартны ад'ювант - рэчыва, якое ўзмацняе імунны адказ у арганізме", - адзначыў дырэктар цэнтра.
Уладзімір Гарбуноў заўважыў, што гэты тып вакцын вядомы чалавецтву шмат дзясяткаў гадоў, можна сказаць, прайшоў выпрабаванне часам. Між тым самай эфектыўнай лічыцца жывая вакцына, у аснове якой ляжыць аслаблены мікраарганізм. Напрыклад, такой была вакцына супраць воспы. Аднак у рэдкіх выпадках магчыма рэверсія віруса (калі вірус з аслабленага становіцца зноў вірулентным, гэта значыць здольным выклікаць захворванне).
"Мы вырашылі пайсці па шляху вядомай тэхналогіі. У цяперашніх умовах няма часу займацца з нуля распрацоўкай больш сур'ёзных тэхналогій. А гэту вакцыну можна атрымаць даволі хутка, прычым з высокай надзейнасцю і эфектыўнасцю", - сказаў дырэктар цэнтра.
Задача ўскладняецца тым, што ў Беларусі на гэты момант няма вялікага вопыту распрацоўкі і вытворчасці вакцын для людзей. Хоць у ветэрынарыі прадстаўлены шырокі спектр вакцын айчыннай вытворчасці. "Але там крыху іншыя тэхналогіі і патрабаванні па бяспецы, таму нельга цалкам перанесці ветэрынарны вопыт на вакцыны для людзей", - дадаў Уладзімір Гарбуноў.
З улікам зменлівасці каранавіруса састаў вакцын, як мяркуюць вучоныя, давядзецца штогод змяняць. Многія вакцыны, у прыватнасці супраць грыпу, кожны год маюць розны састаў. За гэтым сочыць шэраг арганізацый, кантралюе працэс Сусветная арганізацыя аховы здароўя. Прычым бывае так, што ў розных паўшар'ях прымяняюцца вакцыны рознага саставу ў залежнасці ад таго, якія штамы віруса там цыркулююць. Што датычыцца каранавіруса, сітуацыя, мабыць, будзе тая ж, заўважыў дырэктар РНПЦ.
"Цяпер мы распрацоўваем платформу, дзякуючы якой у далейшым можна будзе хутка змяняць састаў вакцыны. Калі з'явіцца новы штам віруса, мы літаральна за месяц зможам зрабіць адаптаваную вакцыну", - сказаў ён.
Тэхналогія ўжо створана ў лабараторных умовах. Цяпер вучоныя займаюцца яе перадачай на доследна-прамысловую стадыю, пасля чаго чакаецца прамысловая. "Спачатку мы атрымалі вакцыну ў лабараторных умовах у мікраколькасцях (гэта дзясяткі доз), каб вывучыць, адпрацаваць тэхналогію. Для правядзення далейшых клінічных выпрабаванняў на жывёлах неабходна доследна-прамысловая партыя, гэта плануецца рэалізаваць на базе прадпрыемства "БелВітуніфарм", дзе з гэтай мэтай мадэрнізуюць паверх. Гэта ж партыя пройдзе першую і другую фазы клінічных выпрабаванняў на добраахвотніках", - сказаў дырэктар цэнтра.
Доследна-прамысловая вытворчасць прадугледжвае стварэнне тысяч доз. Гэтыя прэпараты ўжо могуць выкарыстоўвацца ў клінічнай практыцы. Аднак паколькі і гэтых магутнасцей будзе недастаткова, мяркуецца прамысловая стадыя, дзе магчыма наладзіць вытворчасць дзясяткаў і соцень тысяч, а можа, і мільёнаў доз за даволі кароткі час. Вывад у грамадзянскі абарот, гэта значыць шырокае прымяненне вакцыны сярод насельніцтва, плануецца ў 2023 годзе.
Маштабаванне вытворчасці - дастаткова складаная задача, магчыма, нават складаней, чым распрацоўка вакцыны, лічыць Уладзімір Гарбуноў. "Складанасць узнікае не толькі ў нас, такія пытанні ва ўсіх распрацоўшчыкаў і вытворцаў. Цяпер мы спрабуем спалучыць нашу лабараторную мікратэхналогію з той, якая будзе выкарыстоўвацца ў вытворчасці доследна-прамысловай і прамысловай партый. Адна справа - вырабіць дзесяць доз у прабірцы, другая - дзесяць тысяч. Гэта зусім іншае абсталяванне, умовы і г.д.", - сказаў ён.
Дырэктар цэнтра адзначыў, што давядзецца прайсці акрэдытацыю па стандартах GMP і іншых міжнародных стандартах. "Абавязкова павінны дабіцца, каб тэхналогія адпавядала ўсім патрабаванням па бяспецы, сертыфікацыі вытворчасці і г.д. Праводзіцца вялікая работа, каб вытворчасць была на ўзроўні сусветных стандартаў", - рэзюмаваў Уладзімір Гарбуноў.
Answer:
Dear Shivendu Paul and Metali Listeners' Club,
dthank you for your comment! We'll send you some of our souvenirs ASAP.
Stay tuned and 73,
RBI
Hallo Radio Belarus,
ja der Dieter Leupold ist jetzt auch hier im Gästebuch vertreten... Super, bald sind wir alle zusammen hier im "Belarus Hörerclub", Dieter könnte 1.Vorsitzender werden und Jana und Elena Ehrernmitglieder, Helmut Matt Schriftführer, Alfred Albrecht Beisitzer und ich mache Hausmeister:-) Lutz Winkler wie fit bist Du bereits wieder, für Dich finden wir auch eine nette Aufgabe:-) Beste Grüße und ein schönes Wochenende.
Dietmar
Answer:
Lieber Dietmar,
das stimmt, für alle finden wir im Hörerklub eine Aufgabe!:)
Liebe Grüße und einen guten Start in die Woche!
I recently learned my surname is not Polish, but Belarusian. I heard you on shortwave in the past and am so happy to listen online in English. We hear nothing about Belarus here in the US so I am so glad to learn about your country. Keep on broadcasting in English. I also joined the Hoererklub on Facebook as I can understand German. If you have information or a station pennant, I will very much appreciate it.
Sheryl Paszkiewicz, 1015 Green St, Manitowoc WI 54220 USA
Answer:
Dear Sheryl, thank you very much for listening to us! We'll send you some of our souvenirs as soon as we can. By the way, if you're interested, you can participate in our "The Old Country's Loving Call" project and send a greeting to Belarus. You can find more detailed information at http://www.radiobelarus.by/en/content/hukaje_eng
Also, in case you like sports, here's the link to an international competition of ours "My Greetings to 2nd European Games" http://www.radiobelarus.by/en/content/games_eng
73 from the entire staff of RBI! Прывiтанне з Малой Радiзмы :)
Hello from Birmingham United Kingdom!
My name is Michael.
I really enjoyed listening to your program on the Hotbird satellite 13e. I very much love listening to your news and current affairs.
Ask you to send me a small gifts. I hope you guys are all good.
Lots of love from UK
Especially enjoying learning about Belarus. History and culture
Michael Rogers
Flat 2 463 City road Birmingham
B17 8LG
United Kingdom
Answer:
Michael,
thank you very much for listening to us! We're glad that you enjoy our programs. We'll send you some of our souvenirs as soon as we can. Best regards and stay tuned!
Hello. I am a new listener to your English service. I listen on the Radio 1 News app. I enjoyed listening to the news. Do you have any information on shortwave broadcasts you can send me?
Thank you,
Joe Cosimo
23 Ivy Ln, Dupont, PA 18641 U.S.A.
Answer:
Dear Joe, thank you for listening to Radio Belarus International! We're glad that you enjoyed our news. RBI broadcasts on shortwave only in German on 6005 and 3985 kHz. News and programs in English are available via our website and satellites. We'll also send you a postcard and a small souvenir as soon as we can. 73!
Hello,
My name is Younes Lazazi, I am from Algeria.
I am very happy that radio Belarus has started broadcasting in Arabic.
I would like to receive stickers and printed matter of the station and the Arabic and french services if possible.
My address:
Monsieur Younes Lazazi 14 rue Maza Boualem El-Harrach 16009 Alger Algérie
Thank you.
Answer:
Dear Younes Lazazi,
we're happy that you like our boradcasts. We'll send you some of our printed materials via mail in the nearest future. 73!
Dear English Service Radio Belarus,
Greetings to all staff and listeners of English Service of Radio Belarus. We listen your webcast program. Your program quality is very nice. Your website is colorful & documented. We liked your programs, News, and Current Affairs Program. We are interested about Culture, life style of Belarusian people, historical places, Tourist attraction and destination of Belarus.
Please send some program schedule, sticker, view card, Promotional items of Radio Belarus for our club members and students.
We are waiting for your reply.
With best wishes,
SHIVENDU PAUL
President
Metali Listeners' Club
India
Answer:
Dear Shivendu Paul,
thank you very much for listening to us! Your club is among our most dedicated listeners. We will send you some of our promotional products as soon as possible. 73!
Hello!
Did the arabic programmes start? I don't see them on your Internetcast schedule page. Thanks!
Answer:
Hello! The Arabic programmes have been on air since October, every Monday. You can see the schedule and listen to them on our Arabic page http://radiobelarus.by/ar
FM transmitters and frequencies:
Rakitnitsa - 106.2 MHz
Hrodna - 95.7 MHz
Svislach - 104.4 MHz
Heraniony - 99.9 MHz
Braslau - 106.6 MHz
Miadzel - 102.0 MHz
Satellite broadcasting:
see satellite parameters here