Помнік Яну Баршчэўскаму плануюць адкрыць ва ўкраінскім Чуднаве гэтай восенню. Гарадскі савет падтрымаў ініцыятыву Фонду Марыі Магдалены Радзівіл. Нагадаем, год таму пра шасцітысячны Чуднаў, што ў Жытомірскай вобласці Украіны, пісалі ўсе беларускія медыя. Тут, на адным з прыватных падворкаў, выпадкова выявілі надмагільную пліту беларускага пісьменніка ХІХ ст. Яна Баршчэўскага.
Вялізны камень з незразумелым надпісам выкарыстоўвалі ў гаспадарчых мэтах, пакуль дачка гаспадара з дапамогай інтэрнэту не пераклала тэкст: «Ян Баршчэўскі, які любіў Бога, прыроду і людзей, пісьменнік натхненняў і пачуцця. Жыў цнатліва 70 год. Памёр 28 лютага 1851 года». У гаспадара падворка ўнікальльную знаходку амаль адразу (па кошце металу) выкупіў Жытомірскі абласны саюз палякаў Украіны. Яе абяцалі рэстаўраваць і ўнесці ў спіс гістарычных каштоўнасцей.
– Надмагільная пліта Яна Баршчэўскага, знойдзеная ў красавіку 2019 года пацвярджае факт пражывання і пахавання пісьменніка ў нашым горадзе, – адзначае загадчык аддзела культуры Чуднаўскага гарадскога савета Святлана Захарчанка. – Што да магчымага месца пахавання Яна Баршчэўскага, як сведчаць мясцовыя краязнаўцы, сёння яго знайсці нерэальна. Вядома, што на тэрыторыі старажытных польскіх могілак. Сёння гэта жылая зона.
Тым не менш, знаходка надмагільнай пліты Яна Баршэўскага стала сенсацыяй. У хуткім часе паўстала пытанне аб увекавечанні памяці пісьменніка ва Украіне. З ініцыятывай выступіў прэзідэнт Фонду Марыі Магдалены Радзівіл Алесь Сапега.
– У падтрымку стварэння помніка Яну Баршчэўскаму на адрас гарадскога савета паступілі лісты ад міністэрства культуры Беларусі, Беларускага фонду культуры, Дзяржаўнага музея гісторыі беларускай літаратуры. Фонд стварыў эскіз, ужо замоўлена стварэнне помніка, пытанні вырашаюцца.
Праект прадугледжвае, што ля падножжа помніка будзе ўсталявана арыгінальная надмагільная пліта.
– Гэта ўнікальны экспанат. Ён патрабуе рэстаўрацыі. Гэтым павінна была займацца грамадская арганізацыя палякаў Жытоміршчыны ў асобе кіраўніка Вікторыі Ляскоўскай-Шчур. На жаль, на сёння пытанне яшчэ не вырашана, – адзначае Святлана Захаранка.
На бліжэйшай сесіі савета, у канцы мая, будзе прынята канчатковае рашэнне па ўсталяванні помніка, зацверджана месца. Прадстаўнік гарадскога савета выказала спадзяванне, што адкрыццё помніка адбудзецца ў першай палове верасня, калі святкуецца дзень горада Чуднава.
Прэзідэнт Фонду Марыі Магдалены Радзівіл Алесь Сапега пацвердзіў, што помнік Яну Баршчэўскаму можа быць адкрыты ў верасні і стане своеасаблівым падарункам да дня горада Чуднава і Дня беларускага пісьменства. Па словах А. Сапегі, ініцыятыву падтрымлівае і міністэрства культуры, і МЗС Беларусі.
– Міністэрства замежных спраў таксама задзейнічана ў гэтым праекце, пра яго ведае і міністр Уладзімір Макей, супрацоўнікі беларускага пасольства ў Кіеве трымаюць руку на пульсе, звязваліся па тэлефоне з адміністрацыяй горада.
Алесь Сапега распавёў, як адбывалася ўзаемадзеянне з мясцовай адміністрацыяй, чаму пакуль не атрымалася дамовіцца з Жытомірскім абласным саюзам палякаў па іх ўдзеле ў праекце.
– Мы прадставілі тры эскізы, адзін з іх горад узгадніў. Гэта бюст з бронзы на гранітнай калоне. Агульная вышыня каля 2,8 м. На калоне будзе размешчана інфармацыйная шыльда на беларускай і ўкраінскай мовах.
Тэкст, кажа Алесь Сапега, можа быць дапоўнены з ўлікам інтарэсаў польскага боку:
– Канечне, гэта рэальна. Між тым, пакуль польскі бок не вызначыўся са сваімі прыярытэтамі, я не скіраваны на тое, каб пісаць штосьці па-польску, калі праект цалкам беларускі і ўкраінскі.
Як адзначалася, у помнік ўключана і надмагільная пліта Яна Баршчэўскага. Яе рэстаўрацыя можа быць праведзена цалкам за сродкі Фонду. Але лёс гістарычнай знаходкі пакуль не вызначаны.
– Перамовы вяліся з мінулага кастрычніка. З кіраўніком польскай абшчыны Жытомірскай вобласці мы не змаглі знайсці кампраміс: ім або эскіз не падабаўся, або казалі, што ў іх ёсць свой скульптар, або што не гатовы ўдзельнічаць фінансава. Пасля мы пачалі супрацоўнічаць менавіта з горадам, атрымалі дазвол, але ад палякаў дзверы не зачынялі. І горад, і Фонд Марыі Магдалены Радзівіл неаднаразова прапаноўвалі ім паўдзельнічаць у праекце. На жаль, польская абшчына не адказала ні на адзін афіцыйны зварот і цалкам ігнаравала ўсе кантакты, у тым ліку, і зварот адміністрацыі Чуднава вярнуць надмагільную пліту гораду да 15 мая. Напэўна, не сёння-заўтра адміністрацыя будзе вымушана звяртацца да праваахоўных органаў.
Ян Баршчэўскі – беларускі пісьменнік, паэт, выдавец, адзін з заснавальнікаў новай беларускай літаратуры. Нарадзіўся ў вёсцы Мурагі, Полацкага павета (сёння – Расонскі раён Віцебскай вобласці). Вучыўся ў Полацкім езуіцкім калегіуме. Студэнцкія канікулы праводзіў у падарожжах па беларускіх землях, збіраў фальклор, апісваў курганы і гарадзішчы. Першыя вершы, створаныя на беларускай –- «Дзеванька» і «Бунт халопаў». Я. Баршчэўскі звяртаўся да беларускіх уяўленняў, фальклорных сюжэтаў і вобразаў. Галоўны твор – зборнік фантастычных апавяданняў «Шляхціц Завальня, або Беларусь у фантастычных апавяданнях» (1844-1846). У 1850 годзе па запрашэнні пісьменніка Г. Ржэвускага Баршчэўскі пераехаў у Чуднаў, дзе праз год памёр ад сухот.
Аўтар Таццяна Гаргалык
Answer:
Dear Shivendu Paul and Metali Listeners' Club,
dthank you for your comment! We'll send you some of our souvenirs ASAP.
Stay tuned and 73,
RBI
Hallo Radio Belarus,
ja der Dieter Leupold ist jetzt auch hier im Gästebuch vertreten... Super, bald sind wir alle zusammen hier im "Belarus Hörerclub", Dieter könnte 1.Vorsitzender werden und Jana und Elena Ehrernmitglieder, Helmut Matt Schriftführer, Alfred Albrecht Beisitzer und ich mache Hausmeister:-) Lutz Winkler wie fit bist Du bereits wieder, für Dich finden wir auch eine nette Aufgabe:-) Beste Grüße und ein schönes Wochenende.
Dietmar
Answer:
Lieber Dietmar,
das stimmt, für alle finden wir im Hörerklub eine Aufgabe!:)
Liebe Grüße und einen guten Start in die Woche!
Здравствуйте. Говоря о красоте природы Беларуси, о менталитете её жителей неотъемлемой чертой которого является гостеприимство хочется назвать Беларусь таким синонимом как Добрарусь.
Сосновский Кирилл.
Ответ:
Спасибо за отзыв!
Hallo Jana und Jelena,
Höre gerade den tollen Song 10:45 min ( Hörerbriefkasten) Was ist das für ein traditionelles Instrument im Soloteil, klingt etwas wie ein Dudelsack, aber der ist ja in Schottland:-)
LG
Dietmar Wolf
Ответ:
Lieber Dietmar,
das ist wirklich ein Dudelsack :) In Belarus wird es aber Dudá genannt. Eigentlich ist Duda ein belarussisches traditionelles Musikinstrument. Übrigens gibt es viele Arten und Formen von Dudelsack in verschiedenen Kulturen und Ländern von Südamerica bis Indien.
PS: das Lied ist Каляда На Балоце von Тутэйшая Шляхта. ;)
Beste Grüße
Dear sir
How are you. I am rasheed from Pakistan. I am listners of radio Belarus. All programe is informative & intersting. I am intersting in history & culture. Thanks. Please send me some datiles about radio.
Muhammad RASHEED KHAN
PAKISTAN
Ответ:
Dear Muhammad Rasheed Khan, thank you very much for listening to RBI! We'll send you a parcel via regular mail as soon as possible.
Stay tuned and 73!
RBI
Добрый день! Прошу уточнить, что за песня играла в субботу 29.09.2018 в период с 14.00 до 16.00 со словами "Маша Маруся...в Беларуси". Буду очень признательна за ответ.
Елена
Ответ:
Добрый день, Елена!
Интересующая вас музыкальная композиция - песня "Маня-Маруся", которую исполняет ансамбль "Сябры" (вокал: Валерий Рязанов)!
Спасибо, что Вы с нами!
(перевод с английского)
Привет, Радио "Беларусь"!
Я постоянный слушатель ваших программ. Пишу вам впервые. Мне очень нравится слушать все ваши программы: новости, спорт, музыка и другие. Также мне очень нарвится ваша национальная культура. Примите мои поздравления по поводу проведения II Европейских игр в Минске в 2019 году. Мы тоже очень любим спорт. Ребята в нашем посёлке очень хорошо играют в футбол. Буду признателен, если пришлёте мне расписание программ и открытки для ребят.
Спасибо.
Хан Рахат Кумар
Западная Бенгалия
Индия
Ответ:
Здравствуйте, Хан Рахат Кумар,
очень рады получить Ваше сообщение! Мы отправим Вам письмо с расписанием и сувенирами в ближайшее время. Также Вы можете принять участие в нашем конкурсе спортивных селфи, посвященному предстоящим II Европейским играм. Более подробно на нашем сайте: www.radiobelarus.by/en/content/games_eng
Здравствуйте! Замучила ностальгия по белорусскому радио, а вот на планшете никак вас не послушать. Да и в гугл-плэе нет приложения для прослушивания вашего канала. Очень жаль. Наталья.
Ответ:
Здравствуйте, Наталья! Поддержка ОС Андроид и наше приложение в Google Play в разработке, так что не отчаивайтесь) А пока вы можете послушать нас скачав программные блоки с нашего сайта. Пишите нам ещё!
Спасибо большое, радио "Беларусь", за столь важное дело: рассказ о нашей стране за рубежом. Хотелось бы услышать интервью с успешными уроженцами нашей страны: спортсменами, звездами эстрады, представителями научной и образовательной сферы и т.д. А также предлагаю добавить больше опросов о нашей стране. Возможно, зарубежным слушателям было бы интересно услышать рубрику "История в цифрах", где освещались бы основные исторические события,связанные с нашей страной. В целях знакомства с нашей культурой можно рассказывать о классиках, а также цитировать стихи, многие из которых есть в переводах. Успехов Вам и творческого вдохновения! Татьяна М.
Ответ:
Татьяна, спасибо за отзыв и интерес к нашему радио! Мы обязательно учтем ваши пожелания. Многое из того, что вы предложили, мы уже освещаем. В передачах радио "Беларусь" можно услышать интервью с нашими соотечественниками, а также узнать интересные факты из истории и современности Беларуси. Следите за нашим эфиром.
Здравствуйте.
Вы не рассматривали вариант вещания на СВ? Сегодня парк радиоприемников очень широк, в любом доме каждой деревни найдется старое радио. К сожалению, в данном диапазоне в Беларуси вещание уже несколько лет, как прекращено. При этом новостных радиостанций во многих регионах просто нет. Приходится слушать те же ВестиFM на частоте 1423 кГц из Приднестровья. Вот было бы здорово в Беларуси слушать свои новости, политический анализ, различного рода обзоры. Аудитория может состоять из жителей населенных пунктов, где нет нормального приема FM, автомобилистов, проезжающих по дорогам страны, любителей приема АМ.Виктор.
Ответ:
Здравствуйте, Виктор!
К сожалению, реалии таковы, что многие радиостанции отказываются от вещания на коротких и средних волнах. Радио "Беларусь" не исключение, несколько лет назад и мы перестали вещать на КВ и СВ. Сейчас мы делаем акцент на вещание через спутник (информация по приему есть на нашем сайте) и через Интернет. В некоторых регионах Беларуси (Брест, Гродно, Мядель и др.) наш сигнал можно поймать в ФМ-диапазоне. Надеемся, эта информация вам пригодится.
Здравствуйте, уважаемые друзья из Республики Беларусь.
Сегодня принял вашу передачу на немецком языке на частоте 11730. К сожалению сигнал здесь в России в Кировской области достаточно слабый. Но обычно я вас слушаю через интернет на вашем сайте. Передачи считаю довольно интересными. Особенно нравятся ваши песни на белорусском языке.
Рапорт о приёме я вам посылаю по обычной почте на листе бумаге. Думаю и вам приятнее такие рапорты получать, чем по e-mail.
Ответ:
Уважаемый Дмитрий!
Спасибо, что написали в гостевую книгу! Немецкая редакция рада, что наши передачи слушают теперь не только в немецкоязычных странах. С нетерпением ждем Вашего письма!
Немецкая служба Радио "Беларусь".
Здравствуйте.
Прослушал Вашу радиопередачу на КВ - 7 255 кГц и выслав Вам рапорт о приёме, смогу ли я получить от Вас карточку подтверждения о приёме.
Давненько я от Вас ранее получил карточку о приёме на КВ и ДВ.
Ответ:
Здравствуйте, Владимир. Да, конечно, присылайте рапорт о приёме. Мы с радостью ответим на ваше письмо и вышлем вам QSL карточку.
FM-передатчики и частоты:
Ракитница - 106.2 МГц
Гродно - 95.7 МГц
Свислочь - 104.4 МГц
Геранены - 99.9 МГц
Браслав - 106.6 МГц
Мядель - 102.0 МГц
Спутниковое вещание:
технические параметры смотрите здесь
