Беларускі дыпламат у ААН: аўтары санкцый асуджаюць мільёны людзей на голад і смерць

Фота: belta.by

Незаконнае блакіраванне паставак беларускіх угнаенняў паставіла пад пагрозу харчовую бяспеку ў свеце. Аб гэтым у выступленні на адкрытых спрэчках Савета Бяспекі ААН па тэме "Голад і абумоўленая канфліктамі адсутнасць харчовай бяспекі ў свеце" заявіў пастаянны прадстаўнік Беларусі пры ААН Валянцін Рыбакоў, паведамілі ў прэс-службе МЗС Беларусі.

Дыпламат падзякаваў дэлегацыі ЗША за магчымасць абмеркаваць глабальную харчовую бяспеку, аднак заявіў, што Беларусь не можа падтрымаць сумеснае камюніке. "Тэкст дакумента, у лепшых дэмакратычных традыцыях, не выносіўся на разгляд, ніякіх кансультацый не праводзілася, не было ніякіх магчымасцей прапанаваць змяненні або папраўкі. У дакуменце ні слова не гаворыцца аб адной з галоўных пагроз для харчовай бяспекі - незаконных аднабаковых санкцыях, - сказаў Валянцін Рыбакоў. - Мы неаднаразова на розных узроўнях і пляцоўках звярталі ўвагу сусветнай супольнасці на тое, што санкцыі, незаконна ўведзеныя заходнімі краінамі супраць Беларусі, у тым ліку супраць яе калійнай галіны, маюць вельмі негатыўныя наступствы для глабальнай харчовай бяспекі.

Прадстаўнік Беларусі акцэнтаваў увагу, што праславутыя выключэнні з санкцый, аб якіх часта публічна заяўляюць, з'яўляюцца фікцыяй і не працуюць - санкцыі поўнасцю блакіруюць пастаўкі беларускіх угнаенняў і прадуктаў харчавання.

Пры гэтым калій мае вырашальнае значэнне для атрымання максімальнага ўраджаю сельскагаспадарчых культур. "Угнаенні - гэта будучы ўраджай. Палавіна аб'ёму прадуктаў харчавання, што спажываецца насельніцтвам планеты, вырабляецца дзякуючы ўгнаенням. Выдаленне ўгнаенняў з поля азначае зніжэнне ўраджайнасці на 50 працэнтаў. Кожны другі чалавек у свеце залежыць ад сельскагаспадарчай прадукцыі, пры вытворчасці якой выкарыстоўваюцца ўгнаенні", - адзначыў Валянцін Рыбакоў.

Беларусь з'яўляецца адным з буйнейшых вытворцаў калійных угнаенняў у свеце. Да незаконнага спынення транзіту беларускага калію праз парты Балтыйскага мора, што з'яўляецца прамым парушэннем правоў краіны, якая не мае выхаду да мора, доля Беларусі ў сусветным гандлі калійнымі ўгнаеннямі складала каля 20 працэнтаў. Кожная пятая тона калійных угнаенняў у свеце была беларускай.

"Незаконныя аднабаковыя дзеянні Літвы і іншых заходніх краін па блакіраванні паставак беларускіх угнаенняў паставілі пад пагрозу ўжо харчовую бяспеку не проста асобных краін, а цэлых рэгіёнаў і кантынентаў", - падкрэсліў дыпламат.

Ён прывёў даныя, што доля Беларусі на рынках калійных угнаенняў Афрыкі скарацілася ў 2022 годзе з 42 працэнтаў да 3 працэнтаў. "Паводле нашых ацэнак на аснове даных ФАО, амаль поўнае знікненне Беларусі з пераліку пастаўшчыкоў калію ў мінулым годзе прывяло да змяншэння ўраджаю збожжавых у Афрыцы на 16 працэнтаў", - сказаў Валянцін Рыбакоў.

У 2023 годзе пастаўкі беларускага калію ў Афрыку поўнасцю паралізаваны з-за дзеянняў Літвы. Пры гэтым неабходна ўлічваць, што многія краіны кантынента забяспечваліся выключна беларускімі ўгнаеннямі, а шэраг іншых краін сваю патрэбнасць ва ўгнаеннях на 50 працэнтаў закрывалі за кошт паставак беларускага калію.

"Дэфіцыт угнаенняў ужо распаўсюджваецца з кукурузы і пшаніцы на ўсе асноўныя культуры, уключаючы рыс, што ў бліжэйшым будучым акажа разбуральнае ўздзеянне на жыццё мільярдаў людзей у Азіі і Паўднёвай Амерыцы. На наступных пасяджэннях мы будзем вымушаны абмяркоўваць не адсутнасць доступу да ўгнаенняў, а прыводзіць жахлівую статыстыку ахвяр голаду з-за адсутнасці прадуктаў харчавання", - перасцярог дыпламат.

Даклады і даследаванні такіх аўтарытэтных міжнародных арганізацый і агенцтваў, як ААН, ФАО, СГА, Сусветны банк, Міжнародная асацыяцыя вытворцаў угнаенняў, пацвярджаюць вывады Беларусі аб тым, што бягучая няхватка калійных угнаенняў на сусветных рынках будзе істотна зніжаць ураджайнасць і выклікаць рэзкі рост цэн на прадукты харчавання. Ужо цяпер многія фермеры вымушаны скарачаць вытворчасць, паколькі неабходныя ўгнаенні становяцца даражэйшымі за збожжа, якое яны вырошчваюць і прадаюць.

"Незаконныя санкцыі - гэта зброя вайны. Яны ўведзены супраць Рэспублікі Беларусь у аднабаковым парадку, у парушэнне ўсіх норм міжнароднага права, без рашэнняў Савета Бяспекі ААН, пад надуманымі прычынамі. Аўтары санкцый і тыя, хто іх рэалізуе, парушаюць самае галоўнае права чалавека - права на жыццё, асуджаючы мільёны людзей на голад і смерць. Заходнія дзяржавы павінны адмовіцца ад прымянення незаконных аднабаковых санкцый у якасці свайго любімага інструмента вайны. Гэта і стане іх рэальным укладам у забеспячэнне глабальнай харчовай бяспекі", - рэзюмаваў пастаянны прадстаўнік Беларусі.