Беларусь мае ўсе магчымасці для далейшага развіцця палярных даследаванняў

Фота: belta.by

Беларусь мае ўсе магчымасці для далейшага развіцця палярных даследаванняў, заявіў старшыня Прэзідыума НАН Уладзімір Гусакоў у час урачыстых мерапрыемстваў да 15-годдзя ўдзелу Беларусі ў вывучэнні Антарктыкі, перадае карэспандэнт БЕЛТА.

"Беларусь мае фінансавыя, навукова-тэхнічныя магчымасці, кадравы патэнцыял для далейшага развіцця антарктычных і арктычных даследаванняў. Прызнаваючы неабходнасць захавання Антарктыкі і яе ўнікальных прыродных экасістэм для будучых пакаленняў, Беларусь пацвярджае сваю прыхільнасць мэтам і прынцыпам Дагавора аб Антарктыцы. Мы адкрытыя для ўстанаўлення адносін навуковага і дзелавога супрацоўніцтва з усімі міжнароднымі і нацыянальнымі ўстановамі і арганізацыямі, для якіх як сама Антарктыка, так і наша дзейнасць у Антарктыцы ўяўляюць цікавасць у навуковых і практычных адносінах", - сказаў Уладзімір Гусакоў.

За апошнія гады павялічылася кола задач, вырашаемых у рамках дзяржаўных праграм, узрасла колькасць удзельнікаў экспедыцый, пашырылася іх лагістыка. "Сістэмным стала правядзенне беларускім бокам міжнародных навукова-тэхнічных канферэнцый. За мінулы перыяд праведзена тры канферэнцыі. Узрасла колькасць публікацый беларускіх вучоных у высокарэйтынгавых замежных часопісах", - дадаў старшыня Прэзідыума НАН.

"Трэба адзначыць неацэнную дапамогу Расійскай Федэрацыі на ўсіх этапах станаўлення беларускай антарктычнай праграмы: ад планавання і правядзення навуковых даследаванняў да лагістыкі і рэалізацыі міжнародных працэдур. Падпісанне пагаднення аб супрацоўніцтве паміж урадамі Расійскай Федэрацыі і Рэспублікі Беларусь у 2013 годзе і стварэнне рабочай групы па рэалізацыі пагаднення зрабіла нашу навуковую кааперацыю вельмі эфектыўнай", - сказаў Уладзімір Гусакоў.

Паводле яго слоў, беларускімі вучонымі ўжо шмат чаго зроблена, але, безумоўна, давядзецца зрабіць яшчэ больш. "У першую чаргу - палепшыць аснашчанасць стацыянарнай антарктычнай станцыі і сезонных экспедыцый навуковымі прыборамі і абсталяваннем. Нам трэба стварыць больш шырокі кадравы рэзерв вучоных і спецыялістаў палярнага профілю, паколькі пашырэнне экспедыцый запатрабуе фарміравання шматлікай каманды даследчыкаў і спецыялістаў, дзе сплаў вопыту і маладосці дасць магчымасць вырашыць пастаўленыя перад экспедыцыяй задачы", - упэўнены старшыня.

"15 гадоў - значны этап у гісторыі краіны, Нацыянальнай акадэміі навукі і станаўленні ў Беларусі палярных даследаванняў. З 1955 па 1992 год у часы Савецкага Саюза больш як 100 беларусаў удзельнічалі ў савецкіх антарктычных экспедыцыях. Потым быў вялікі перапынак, і ў 2005 годзе па ініцыятыве НАН і пры падтрымцы Прэзідэнта зацверджана першая дзяржаўная праграма па даследаванні палярных рэгіёнаў Зямлі - Антарктыкі", - расказаў начальнік 13-й Беларускай антарктычнай экспедыцыі Аляксей Гайдашоў.

У сезон 2020-2021 гадоў было завершана стварэнне першай чаргі Беларускай антарктычнай станцыі. Яна ў значнай ступені аснашчана сучасным абсталяваннем, створаны камфортныя ўмовы для работы навукова-тэхнічнага персаналу колькасцю 12-15 чалавек.

"Са жніўня 2006 года мы вядзём справаздачу новай гісторыі палярных даследаванняў. У маі бягучага года завяршылася 13-я Беларуская антарктычная экспедыцыя. У ёй прымалі ўдзел 10 спецыялістаў. У час экспедыцыі завершана будаўніцтва васьмісекцыйнага лабараторна-жылога модуля, уведзены ў эксплуатацыю аперацыйна-хірургічны блок, амбулаторыя, ізалятар, тэхналагічныя памяшканні і агрэгаты", - звярнуў увагу Аляксей Гайдашоў.

Акрамя таго, беларускія палярнікі атрымалі безлімітны інтэрнэт. "Трэба разумець, дзе знаходзіцца наша станцыя і які ўзровень сігналу там можа быць. Работа над гэтай праблемай была вельмі складаная, карпатлівая, але мы дабіліся станоўчага выніку, і ў будучым Беларуская антарктычная экспедыцыя будзе забяспечана сучаснай безлімітнай спадарожнікавай сувяззю, якая дазваляе як свабодныя стасункі ў мэсэнджарах з роднымі і блізкімі, так і перадачу вялікіх аб'ёмаў навуковай інфармацыі, правядзенне медыцынскіх кансультацый, відэаканферэнцый, абмен дакументамі", - падкрэсліў Аляксей Гайдашоў.

Начальнік Расійскай антарктычнай экспедыцыі Інстытута Арктыкі і Антарктыкі Расгідрамета Аляксандр Клепікаў падкрэсліў, што паміж Расіяй і Беларуссю ўжо многія гады ідзе супрацоўніцтва ў сферы палярных даследаванняў. "Шмат беларускіх спецыялістаў, вучоных удзельнічалі яшчэ ў савецкіх антарктычных экспедыцыях. І вось ужо 15 гадоў вы робіце сваю антарктычную праграму, але ў цесным супрацоўніцтве з Расійскай антарктычнай экспедыцыяй, - сказаў ён. - Мы вельмі высока ацэньваем тое, што зрабілі беларускія вучоныя за 15 гадоў, па публікацыях, іх выступленнях на пасяджэннях кансультатыўнай нарады па Дагаворы аб Антарктыцы. Таму Беларусь - паўнацэнны ўдзельнік антарктычнага клуба".